QGIS به عنوان یک نرم‌افزار قدرتمند GIS، توسط جامعه توسعه‌دهندگان متن باز بهبود یافته است. این نرم‌افزار متن‌باز است، به این معنی که کدهای آن در دسترس عموم قرار دارد و هر کسی می‌تواند آن را بررسی و بهبود ببخشد. این موضوع امکان توسعه نرم‌افزار توسط جامعه و ایجاد افزونه‌های متنوع را فراهم می‌کند.
QGIS قابلیت پشتیبانی از مختلف فرمت‌های داده جغرافیایی را داراست، از جمله (Shapefiles)، فایل‌های رستری (Raster files)، پایگاه‌داده‌های مکانی (Spatial databases)، فایل‌های GPS، فایل‌های GeoTIFF و بسیاری دیگر. این نرم‌افزار قابلیت ایجاد، ویرایش و تحلیل این داده‌ها را فراهم می‌کند.
QGIS بر روی سیستم‌عامل‌های مختلف اجرا می‌شود و نرم‌افزاری چندسکویی است یعنی نسخه های تحت ویندوز ، لینوکس ، مک و سایر سیستم های عامل دارد همچنین، این نرم‌افزار افزونه‌های فراوانی دارد که توسعه‌دهندگان می‌توانند آن‌ها را به آن اضافه کنند و قابلیت‌های بیشتری را اضافه کنند.
نرم‌افزار QGIS دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های بسیاری است که آن را از سایر نرم‌افزارهای GIS متمایز می‌کند. برخی از ویژگی‌های خاص QGIS عبارتند از:
1. متن‌باز و رایگان: QGIS یک نرم‌افزار متن‌باز است که به صورت رایگان در دسترس است. این ویژگی به افراد و سازمان‌ها امکان می‌دهد تا بدون هزینه‌های بالا، از قابلیت‌ها و امکانات قدرتمند GIS بهره‌مند شوند.
2. پشتیبانی از فرمت‌های گوناگون: QGIS قابلیت پشتیبانی از مجموعه‌ای گسترده از فرمت‌های داده جغرافیایی را داراست، از جمله Shapefiles، GeoTIFF، KML/KMZ، GeoJSON، PostGIS، SQLite و بسیاری دیگر. این به کاربران امکان می‌دهد با استفاده از داده‌های مختلف در پروژه‌های خود کار کنند.
3. قابلیت تحلیل و پردازش: QGIS قابلیت‌های پیشرفته‌ای برای تحلیل داده‌های جغرافیایی فراهم می‌کند. این شامل تحلیل‌های مکانی، تحلیل‌های مساحتی، تحلیل‌های مسیریابی، تحلیل رستری، تحلیل ارتفاعی و غیره می‌شود. همچنین، با استفاده از پلاگین‌ها و افزونه‌های QGIS می‌توانید قابلیت‌ها و ابزارهای جدیدی را به نرم‌افزار اضافه کنید.
4. امکانات ویرایش و طراحی: QGIS قابلیت‌های ویرایش و طراحی داده‌های جغرافیایی را فراهم می‌کند. شما می‌توانید لایه‌های جغرافیایی را ایجاد، ویرایش و ترسیم کنید، خصوصیات آن‌ها را تغییر دهید و عملیاتی
مانند ایجاد نقاط، خطوط و چندضلعی‌ها را انجام دهید. همچنین، ابزارهای مختلفی برای تغییر سیستم مختصات، ترکیب لایه‌ها، تقسیم و ادغام لایه‌ها وجود دارد.
5. نمایش و تنظیمات نقشه: QGIS قابلیت‌های پیشرفته‌ای برای نمایش داده‌های جغرافیایی در نقشه‌ها فراهم می‌کند. شما می‌توانید نقشه‌های دو بعدی و سه بعدی را ایجاد کنید، سیستم‌های قدرتمند نمایش لایه‌ها را استفاده کنید، عناصر نموداری را اضافه کنید و جزئیات ظاهری نقشه‌ها را به دلخواه تنظیم کنید.
6. پشتیبانی از پایگاه‌داده‌های مکانی: QGIS امکان اتصال به پایگاه‌داده‌های مکانی مانند PostgreSQL و PostGIS را فراهم می‌کند. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد تا از داده‌های مکانی موجود در پایگاه‌داده استفاده کنند و با آن‌ها تعامل داشته باشند.
7. پشتیبانی از پلاگین‌ها و افزونه‌ها: QGIS امکان نصب و استفاده از پلاگین‌ها و افزونه‌ها را فراهم می‌کند. این افزونه‌ها امکانات جدید را به QGIS اضافه کرده و به کاربران امکان می‌دهند تا به طور گسترده‌تری از نرم‌افزار استفاده کنند و نیازهای خاص خود را برآورده کنند.
نیازهای سخت‌افزاری:
نرم‌افزار QGIS قابل اجرا بر روی سیستم‌عامل‌های مختلف از جمله Windows، macOS و Linux است. در زیر نیازهای سخت‌افزاری حداقلی برای اجرای QGIS را برای سیستم‌عامل‌های مختلف ذکر می‌کنم:
نسخه‌های مختلف:
نرم‌افزار QGIS به طور مداوم بروزرسانی و توسعه می‌یابد. نسخه‌های QGIS شامل نسخه پایدار (Stable) و نسخه توسعه (Development) می‌شوند. نسخه پایدار برای استفاده عمومی مناسب است، در حالی که نسخه توسعه نسخه‌ای با ویژگی‌ها و بهبودهای جدید است که هنوز به طور کامل تست نشده و ممکن است دارای برخی مشکلات باشد.
برای دستیابی به اطلاعات جدیدتر درباره نسخه‌های QGIS و تاریخ‌های انتشار آن‌ها، به وبسایت رسمی QGIS (https://www.qgis.org) مراجعه کنید. در این وبسایت، شما می‌توانید اطلاعات جامع در مورد نسخه‌های مختلف QGIS، اصلاحات، تغییرات و راهنمای کاربری را بیابید.
QGIS و ArcGIS دو نرم‌افزار GIS قدرتمند هستند، اما دارای تفاوت‌هایی از نظر فنی و توسعه هستند. در زیر به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنم:
1. مدل تجاری در مقابل مدل متن‌باز: ArcGIS یک نرم‌افزار تجاری است که توسط شرکت Esri توسعه و پشتیبانی می‌شود، در حالی که QGIS یک نرم‌افزار متن‌باز است که توسط جامعه گسترده‌ای از توسعه‌دهندگان در سراسر جهان توسعه می‌یابد. این تفاوت باعث می‌شود QGIS رایگان و قابل توسعه توسط هرکسی باشد و از ابزارهای ویژه متن‌باز و پلاگین‌ها برخوردار باشد.
2. قابلیت پلتفرم‌های مختلف: QGIS قابل اجرا بر روی سیستم‌عامل‌های مختلف از جمله Windows، macOS و Linux است، در حالی که ArcGIS در اصل بر روی سیستم‌عامل Windows عمل می‌کند و نسخه‌های محدودی برای macOS و Linux وجود دارد.
3. قابلیت پشتیبانی از فرمت‌های داده: QGIS پشتیبانی گسترده‌تری از فرمت‌های داده جغرافیایی دارد. این شامل فرمت‌های معمول مانند Shapefiles، GeoTIFF و KML است، همچنین قابلیت اتصال به پایگاه‌داده‌های مکانی مانند PostgreSQL و PostGIS را نیز دارد. ArcGIS همچنین از فرمت‌های معمول پشتیبانی می‌کند، اما ممکن است برخی از فرمت‌های خاص توسط ArcGIS پشتیبانی نشوند و نیاز به تبدیل فرمت داشته باشند.
4. قابلیت تحلیل و پردازش: ArcGIS با استفاده از ابزارهای پیشرفته تحلیلی و مدلسازی، امکانات گسترده‌تری را در این زمینه فراهم می‌کند. به عنوان مثال، ابزارهای تحلیل شبکه، تحلیل پدیده‌های فضایی، تحلیل شبکه های زیرساخت و تحلیل داده‌های مکانی پیشرفته در ArcGIS وجود دارد. QGIS همچنین ابزارهای تحلیلی قوی را ارائه می‌دهد، اما ممکن است در برخی از موارد به طور پیش فرض کمی محدودتر باشد. با این حال، با استفاده از پلاگین‌ها و افزونه‌های قابل اضافه، قابلیت‌های تحلیلی QGIS قابل ارتقا و گسترش است.
5. جامعه و پشتیبانی: هر دو QGIS و ArcGIS در دسترس جامعه‌های قوی از کاربران و توسعه‌دهندگان قرار دارند. ArcGIS با توجه به حمایت شرکت Esri، بستر پشتیبانی قوی تری از طریق منابع رسمی و آموزشی ارائه می‌دهد. QGIS با توجه به ماهیت متن‌باز خود، از طریق جامعه توسعه‌دهندگان و منابع آموزشی آنلاین پشتیبانی می‌شود.
